Psychodrama pozwala osobom poddawanym leczeniu na badanie i analizowanie problemów działając. Takie podejście obejmuje odgrywanie ról, które pozwala uzyskać lepsze spojrzenie na kwestie emocjonalne, konflikty lub inne trudności. Dzięki temu, że odbywa się w bezpiecznym, zaufanym środowisku łatwiej jest się zmierzyć z trudnościami.
Osoby uczęszczające na terapię odkrywają, że ta technika jest korzystna dla rozwoju emocjonalnego, poprawia samopoczucie, a dodatkowo rozwija zdolności poznawcze i behawioralne.
Historia i rozwój psychodramy
Jacob Moreno, dwudziestowieczny psychiatra, zaczął stosować psychodramę na początku XX wieku. Podejście to rozwinęło się z uznania znaczenia terapii grupowych, a także z zainteresowania filozofią i teatrem. Pod koniec lat 30 założył on szpital, w którym funkcjonował teatr terapeutyczny.
Jak działa psychodrama?
Podejście to oparte jest na kreatywności i spontaniczności. Bazuje na teoriach dynamiki grupy i teorii ról. Stosuje je, aby wywołać reakcje poznawcze, emocjonalne i behawioralne u osób poddawanych leczeniu i pomagać im osiągnąć nową perspektywę. Dzięki odgrywaniu ról pacjenci mogą lepiej zrozumieć swoje życiowe wybory, to jak wchodzą w interakcje z innymi, oraz wyzwania, które towarzyszą im w konkretnych sytuacjach.
Ta technika pozwala przepracować przeszłe, teraźniejsze i możliwe w przyszłości sytuacje. Rozwija u leczonych umiejętność posługiwania się językiem i zmieniania perspektywy. Dzięki psychodramie możemy zobaczyć siebie i pewne sytuacje z zewnętrznej perspektywy. Cała sytuacja odbywa się w bezpiecznej przestrzeni terapii. Dzięki temu spokojnie możemy odkrywać nowe rozwiązania trudności.
Jak wygląda psychodrama?
Sesje tego typu często odbywają się jako cotygodniowe spotkania terapii grupowej, zazwyczaj złożonej z 8-12 członków. W takich sytuacjach grupa koncentruje się na przeżyciach danej osoby, a członkowie grupy w ramach potrzeb odgrywają role. Dzięki temu konkretna sytuacja jest analizowana dając nam wgląd w przeszłe problemy, obecne wyzwania i przyszłe możliwości.
Kto może skorzystać z psychodramy?
Po wprowadzeniu tej techniki bardzo szybko okazało się, że jest ona korzystna w wyrażaniu silnych emocji i uczuć. Jest niezwykle skuteczna dla osób, które pracują nad kontrolowaniem swoich emocji. Ze względu na to, że wykorzystuje ciało i działanie, a także emocje i myśli jest uważana za holistyczną i dobroczynną przy szerokim zakresie problemów. Korzystają z niej osoby doświadczające trudności związanych z relacjami, funkcjonowaniem społecznym, emocjonalną traumą, nierozwiązaną stratą, a także uzależnieniem – opowiada psycholog Katarzyna Kazimierczak z gabinetu Skrzydła w Legnicy.
Okazuje się, że psychodrama jest skuteczną metodą terapii u osób z zaburzeniami nastroju, osobowości lub odżywiania, które są wywoływane problemami tożsamościowymi i/lub negatywnym obrazem siebie. Jest tak, ponieważ w trakcie sesji pacjenci zyskują bezpieczną przestrzeń, aby pokazać swój ból i pokonać swoje problemy.
Jedno z badań pokazało, że psychodrama jest skuteczna w leczeniu traumy u dziewcząt w wieku gimnazjalnym. Po uczestnictwie w terapii tą metodą po 20 tygodniach zgłosiły zmniejszenie depresji i wycofania.
Ograniczenia psychodramy
Ta technika kładzie bardzo duży nacisk na zaufanie i bezpieczeństwo. Z tego powodu psychoterapeuci zazwyczaj wstępnie oceniają i przygotowują członków grupy do procesu psychodramy. Taka wstępna kontrola jest bardzo ważna zarówno przy tej metodzie, jak przy innych formach terapii grupowej.
Dzięki temu osoby biorące udział w tej formie leczenia czują się komfortowo i są otwarte na pracę nawet w delikatnych kwestiach. Jeżeli ktoś jest zdeterminowany, by skorzystać z tego typu terapii, ale wg oceny specjalisty nie jest gotowy, terapeuta jest etycznie zobowiązany do skierowania go na indywidualną terapię. Co więcej wybór osób, które pasują do siebie nawzajem i mogą tworzyć grupę bywa bardzo czasochłonnym procesem dla psychoterapeuty.
Zdarza się również, że członkowie grupy potrzebują dłuższej fazy rozgrzewki, aby wszyscy czuli się komfortowo i potrafili spontanicznie pokazywać aspekty swojego życia. To ważne szczególnie kiedy pracujemy nad obawami lub wyzwaniami. Terapeuta musi posiadać specjalistyczne umiejętności, by zbudować zaufanie i umiejętnie pokierować grupom w taki sposób, aby w naturalny sposób przeszła ona do prowadzenia dramatycznej scenki.