Stres pourazowy (PTSD) to zaburzenie psychiczne, które rozwija się u osób doświadczających ekstremalnie stresujących i traumatycznych wydarzeń. Może być wynikiem przeżycia wypadku samochodowego, napaści, przemocy domowej, wojny, katastrofy naturalnej czy nagłej śmierci bliskiej osoby. Traumatyczne wspomnienia mogą być tak intensywne, że uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, prowadząc do przewlekłego lęku i napięcia.
Jak PTSD wpływa na psychikę i codzienne funkcjonowanie?
Osoby cierpiące na stres pourazowy doświadczają licznych trudności psychicznych, takich jak ciągłe poczucie zagrożenia, problemy ze snem, koszmary oraz nawracające retrospekcje. PTSD wpływa również na emocje i relacje międzyludzkie – osoby z tym zaburzeniem mogą być drażliwe, odczuwać silne napięcie, unikać bliskości oraz mieć trudności w utrzymywaniu kontaktów społecznych. Utrata zainteresowania codziennymi aktywnościami prowadzi do izolacji i wycofania się z życia zawodowego i rodzinnego.
Mechanizmy obronne stosowane przez osoby z PTSD
Ludzie cierpiący na stres pourazowy często stosują różne mechanizmy obronne, by radzić sobie z traumą. Wśród nich wyróżnia się:
- unikanie – osoby z PTSD unikają miejsc, osób i sytuacji przypominających im o traumie,
- racjonalizacja – próbują nadać sens traumatycznym wydarzeniom, często obwiniając siebie lub innych,
- dysocjacja – oddzielają się od emocji i wspomnień, co może prowadzić do uczucia oderwania od rzeczywistości.
Jak PTSD zwiększa ryzyko sięgania po substancje psychoaktywne?
Osoby z PTSD często sięgają po alkohol, narkotyki lub leki, aby złagodzić objawy lękowe i stres. Psychoaktywne substancje mogą tymczasowo przynosić ulgę, tłumić emocje i osłabiać retrospekcje, jednak ich długotrwałe stosowanie prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych i psychicznych.
Dlaczego osoby z PTSD częściej wpadają w uzależnienia i jak wygląda błędne koło nałogu?
Uzależnienie wśród osób z PTSD rozwija się szybciej, ponieważ używki stają się sposobem na radzenie sobie z traumą. Osoby te odczuwają chwilową ulgę po spożyciu substancji, ale ich długoterminowe skutki pogłębiają objawy PTSD. To błędne koło – im bardziej osoba się uzależnia, tym gorzej radzi sobie z rzeczywistością, co prowadzi do jeszcze większej potrzeby sięgania po substancje.
Skuteczne metody terapii dla osób cierpiących na PTSD i uzależnienia jednocześnie
W leczeniu PTSD i uzależnień stosuje się różne metody terapeutyczne, takie jak:
- terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – pomaga zmieniać destrukcyjne wzorce myślenia i radzić sobie z emocjami,
- terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) – wykorzystuje ruchy gałek ocznych do przetwarzania traumatycznych wspomnień,
- psychoterapia grupowa – pozwala osobom z podobnymi doświadczeniami dzielić się swoimi przeżyciami i wzajemnie wspierać.
Dlaczego kompleksowe leczenie obejmujące zarówno uzależnienie, jak i traumę jest niezbędne?
Aby terapia była skuteczna, konieczne jest zintegrowane leczenie PTSD i uzależnienia. Leczenie tylko jednego problemu może prowadzić do nawrotów drugiego. Kompleksowa terapia, jaką oferuje terapia uzależnień we Wrocławiu, pozwala nie tylko uporać się z nałogiem, ale także skutecznie przepracować traumę, zapewniając trwałą poprawę jakości życia.