Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą, musi zmierzyć się z gąszczem przepisów w tym zakresie. Są jednak zawody, które wykonywane w ramach samo zatrudnienia powodują pojawienie się dodatkowych obowiązków księgowych nieznanych działalności w innych branżach. Tak jest między innymi w przypadku osób pracujących w służbie zdrowia, zwłaszcza lekarzy. Czym charakteryzuje się zatem księgowość dla lekarzy?
Formy działalności gospodarczej lekarzy
Zgodnie z regulacjami ustawowymi działalność z zakresu opieki zdrowotnej należy do działalności regulowanych. Działalność taka może być prowadzona zarówno w formie jednoosobowej działalności, jak i w formach spółek: cywilnej, jawnej lub partnerskiej, w ramach których łączy się kilku lekarzy. By móc w ogóle prowadzić działalność, konieczny jest wpis w Rejestrze Działalności Regulowanej. Dodatkowo lekarz musi mieć wykupione ubezpieczenie OC, a gabinet lekarski wymaga spełnienia wymogów stawianych przez Sanepid.
Karta podatkowa, ryczałt, a może skala podatkowa, czyli jaką formę opodatkowania może wybrać lekarz?
Zasadniczo lekarz może prowadzić działalność we wszystkich przewidzianych przez prawo formach. Są to: tradycyjny podatek dochodowy (skala podatkowa) z dwoma progami płatniczymi: 18 i 32%, podatek liniowy, a także formy uproszczone, czyli ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i karta podatkowa. Karta podatkowa sprawdzi się w przypadku, gdy nie zatrudniamy żadnych innych osób, a to w przypadku lekarzy zdarza się rzadko – często dentysta zatrudnia pomoc dentystyczną, a ginekolog choćby rejestratorkę. Niemniej jednak jest to rozwiązanie wygodne ze względu na brak konieczności prowadzenia dokumentacji – podatek dochodowy to konkretna kwota wyliczona na podstawie rodzaju działalności i miejsca jej prowadzenia.
Lekarz może także rozliczać się z Urzędem Skarbowym zgodnie z zasadami określonymi dla opodatkowania z przychodów ewidencjonowanych – wówczas jednak podatek płacimy od przychodu, bez możliwości odliczenia kosztów; odliczamy jedynie składkę na ubezpieczenie społeczne. Reprezentanci wolnych zawodów, w tym lekarze, płacą w tym przypadku podatek w wysokości 20% przychodu. Jako lekarz można się też zdecydować na tradycyjny podatek dochodowy (PIT) według skali podatkowej płacony, w zależności od uzyskanych dochodów, w wysokości 18 lub 32%. Wybierając tę metodę, możemy rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, a także odliczyć konkretne ulgi, zwłaszcza te na dzieci – opowiada specjalista ds. księgowości z biura rachunkowego Podatki Online.
Możliwy jest także podatek liniowy wynoszący 19% niezależnie od wysokości uzyskiwanego dochodu, jednak w tym przypadku nie obowiązuje tak zwana kwota wolna od opodatkowania.
Działalność lekarzy – zwolnienie z podatku VAT, ale z obowiązkiem prowadzenia kasy fiskalnej
Lekarz to jeden z rodzajów działalności gospodarczej, który został podmiotowo i ustawowo zwolniony od podatku od towarów i usług (na podstawie ustawy z 2004 roku o podatku od towarów i usług). Mimo to lekarze są zobowiązani do posiadania kasy fiskalnej, by wydawać swoim pacjentom rachunki za wykonane usługi.
Rozliczenia lekarza z Narodowym Funduszem Zdrowia – najbardziej charakterystyczny element lekarskiej księgowości
Lekarze, którzy oprócz prywatnej praktyki, przyjmują także pacjentów ubezpieczonych w ramach świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia, muszą się z Funduszem odpowiednio rozliczyć. Zgodnie z jednym z Rozporządzeń Ministra Zdrowia lekarz musi do 10. dnia miesiąca przesłać do wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia dokumenty rozliczeniowe dotyczące poprzedniego miesiąca działalności. Dodatkowo konieczne staje się rozliczenie z wykonanych umów – to musi nastąpić w terminie 45 dni od zakończenia okresu rozliczeniowego, czyli danego roku.
Tradycyjna księgowość w gabinecie lekarskim
Zazwyczaj lekarze decydują się na prowadzenie dokumentacji księgowej w formie Księgi Przychodów i Rozchodów ze względu na to, że jest ona dość prosta. Teoretycznie z Narodowym Funduszem Zdrowia można rozliczyć się za pomocą specjalnego programu, niemniej jednak lepiej skorzystać w tej kwestii z pomocy specjalistów, by uniknąć niepotrzebnej odpowiedzialności związanej z popełnieniem błędu. Jeśli zatrudniamy innych pracowników, musimy odprowadzać kwoty na ich składki zdrowotne i społeczne w określonych terminach, do czego jesteśmy zobowiązani jako pracodawca. Ponieważ powinniśmy skupić się na swoim zawodzie, czyli pomaganiu ludziom, decyzja o przekazaniu tego typu zadań firmie zewnętrznej powinna być oczywista – wówczas możemy w 100% poświęcić się głównemu celowi, zamiast tracić energię na sprawy, na których się nie znamy.