Przydomowe oczyszczalnie ścieków stały się w ostatnich latach doskonałą alternatywą dla tradycyjnego, cieszącego się niezbyt dobrą opinią szamba. Zarówno pod względem wygody, jak i higieny użytkowania są one znacznie lepszym i stosunkowo tanim rozwiązaniem. Podejmując decyzję o własnej, przydomowej oczyszczalni ścieków warto jednak pamiętać o kilku podstawowych kwestiach, zaczynając od kwestii ekonomicznych.
Wybudowanie oczyszczalni to przedsięwzięcie znacznie droższe, niż wybudowanie szamba – opłacalność i oszczędności wynikające z posiadania oczyszczalni należy tu więc rozważać biorąc pod uwagę wieloletnie użytkowanie. Warto pamiętać też o tym, że oczyszczalnię można zakupić w firmie świadczącej kompleksowe usługi, jak i takiej, która dostarcza wyłącznie oczyszczalnię, pozostawiając kwestię montażu i konserwacji jej nowemu właścicielowi.
To, na jaką oczyszczalnię się zdecydujemy zależy w głównej mierze od naszych potrzeb i możliwości – każda powinna posiadać jednak Aprobatę Techniczną Instytutu Ochrony Środowiska. Jakie rodzaje przydomowych oczyszczalni są dziś dostępne na rynku?
Oczyszczalnie z drenażem
Prosta konstrukcja, mała awaryjność, niskie koszty instalacji i eksploatacji oraz łatwa obsługa i konserwacja. Pod kątem użytkowym to właśnie oczyszczalnie z drenażem rozsączającym cieszą się wśród właścicieli domów największą popularnością. Niestety, jej wybudowanie wymaga przepuszczalnego gruntu oraz odpowiednio głębokiego ułożenia rur drenarskich w podłożu.
Według ogólnej zasady rury takie nie powinny znajdować się bliżej, niż 1,5 metra od zwierciadła wód gruntowych, a jednocześnie powinny przebiegać przez warstwę gruntu bogatą w mikroorganizmy potrzebne do prawidłowego działania oczyszczalni, a więc na głębokości od 0,6 do 1,2 metra. Spełnienie takich warunków nie zawsze jest możliwe. Na szczęście istnieją również inne, alternatywne rozwiązania.
Oczyszczalnie z filtrem piaskowym lub żwirowym
Ten specyficzny rodzaj oczyszczalni drenażowej przeznaczony jest do miejsc, w których przydomowy grunt jest słabo przepuszczalny oraz tam, gdzie poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki do zastosowania tradycyjnej oczyszczalni z drenażem. W przypadku, gdy grunt jest mało przepuszczalny, wybudowanie oczyszczalni polega na usunięciu gruntu na głębokość 1,5 m a następnie zastąpienie go piaskiem bądź żwirem, które stworzą naturalny filtr dla ścieków.
Gdy jednak poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki, konieczne będzie zbudowanie przepompowni ścieków oraz kopca filtracyjnego z piasku lub żwiru, który oddziela się od rodzimego podłoża folią. Opcja ta jest oczywiście znacznie droższa zarówno w budowie, jak i eksploatacji, gdyż kopiec wymaga odpowiedniej konserwacji.
Oczyszczalnie biologiczne
A więc zarówno oczyszczalnie z osadem czynnym, jak i te ze złożem biologicznym. Ten konkretny rodzaj oczyszczalni nie jest ograniczony ani przez rodzaj gruntu, ani poziom wód gruntowych. Co więcej, nie wymagana jest duża przestrzeń, gdyż oczyszczalnia zajmuje średnio 8 metrów kwadratowych. Niestety, ich budowa i późniejsza obsługa może okazać się dość kosztowna.
Działanie takiej oczyszczalni jest stosunkowo proste – ścieki zostają wstępnie oczyszczone w osadniku gnilnym, z którego przepływają do zbiornika ze złożem biologicznym utworzonym z kamieni, kształtki PVC lub siatki z polietylenu. Na jego powierzchni tworzy się błona biologiczna z bakterii, które oczyszczają ścieki żywiąc się związkami w nich zawartymi. Oczyszczone ścieki mogą być odprowadzone bezpiecznie do gruntu. Niestety, wadą tego typu oczyszczalni jest konieczność czyszczenia złoża lub dodanie do niego złoża zanurzonego.
Oczyszczalnie roślinne
Ostatni typ przydomowych oczyszczalni to oczyszczalnie roślinne – ścieki oczyszczane są tu w złożach glebowo-korzeniowych przez bakterie żyjące w korzeniach roślin. Złoże, zbudowane z warstw piasku, żwiru i urodzajnego gruntu (na którym posadzone zostają trzciny i wierzby) oddziela się folią od macierzystego gruntu tak, by ścieki nie oczyszczone nie spływały do gruntu. Oczyszczalnie te są bardzo sprawne i umożliwiają wykorzystanie oczyszczonych ścieków, gdyż te spływają do studni chłonnej lub rowu melioracyjnego. Niestety, wymagają one dużej powierzchni i są drogie w budowie.