Badanie ciśnienia w oku, czyli innymi słowy tonometria. To pomiar, który pozwala na określenie poziomu ciśnienia wewnątrz oka. Gałka oczna, która jest wypełniona wodnistą substancją zapewniającą prawidłowe napięcie ośrodków optycznych, czyli rogówki i soczewki, jest substancją dającą przejrzysty obraz z oka oraz regulację krzywizny. Niemalże w każdym wieku warto zadbać o swój narząd wzroku i wykonać kompleksowe jego badania, a w tym tonometrię. To proste i nieskomplikowane badanie, które pozwala wykluczyć ryzyko pojawienia się poważniejszych wad oczu lub występowania niebezpiecznych dla tego organu chorób.
Tonometria – co to takiego?
Ciśnienie wewnątrzgałkowe jest zależne od stopnia równowagi pomiędzy produkcją cieczy wodnistej oka, a jej odpływem z gałki ocznej. U osób zdrowych za prawidłowe wartości tego ciśnienia uznawany jest zakres od 10 do 21 Hg. Warto wiedzieć, że ciśnienie wewnątrzgałkowe w ciągu dnia może się wahać i być nieco wyższe w godzinach porannych. Średnia amplituda wahań nie powinna przekraczać 5-ciu Hg.
Tonometria jest częścią zwykłej kontroli okulistycznej, która ma na celu sprawdzenie narządu wzroku oraz określenie czy nie występują ewentualne niepokojące zmiany na powierzchni gałki ocznej. Sprawdzenie ciśnienia panującego wewnątrz oka za pomocą specjalistycznych metod pozwala na wykrycie wielu chorób, a w tym ewentualnej jaskry, która jest jedną z najczęściej występujących i niezwykle niebezpiecznych schorzeń.
Metody badania ciśnienia w oku
Decydując się na badanie wzroku można skorzystać z trzech rodzajów wykonywania pomiaru ciśnienia w oku. Poniżej przedstawiamy ich charakterystykę.
Tonometria aplanacyjna
Badanie zwane tonometrią aplanacyjną uważa się na podstawową metodę dla tego typu badań. Zgodnie z zasadą, według której wykonywana jest analiza oka, ciśnienie panujące we wnętrzu oka jest równe sile potrzebnej do jego spłaszczenia, podzielonej przez wielkość powierzchni spłaszczanej. Do tego badania wykorzystuje się tzw. tonometr Goldmanna, czyli aparat wyposażony w podwójny pryzmat o średnicy 3,06mm. Za jego pomocą lekarz dokonuje spłaszczenia powierzchni znieczulonej rogówki, której obraz można następnie zobaczyć w lampie szczelinowej.
Tonometria wgłobieniowa
Drugim sposobem pozwalającym na sprawdzenie poziomu ciśnienia w oku jest tonometria wgłobieniowa, czyli inaczej impresyjna. W tym typie badania wykorzystuje się tonometr Schitoza, który ustawiony musi być pionowo na znieczulonej rogówce. Pacjent, na którym wykonuje się zabieg powinien znajdować się w pozycji leżącej oraz mieć głowę odchyloną do tyłu. Powierzchnia tonometru uciska rogówkę podczas badania, a opór, który jest jej stawiany zależy od ciśnienia, jakie panuje w gałce ocznej. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku osób krótkowzrocznych pomiar może okazać się niedokładny, ponieważ powłoka oka krótkowzrocznej osoby jest znacznie bardziej elastyczna.
Bezkontaktowe badanie ciśnienia w oku
Ostatnim typem tonometrii jest tzw. badanie bezkontaktowe. Badanie tego rodzaju wykorzystuje podmuch sprężonego powietrza, które jest odpowiednio oczyszczone, aby nie uszkodzić spłaszczanej przez nie rogówki. Podczas tego badania nie jest konieczne znieczulenie, ponieważ jest ono całkowicie bezbolesne, a siła podmuchu sprężonego powietrza może jedynie nieco zaskoczyć lub wystraszyć badanego pacjenta.
Czy warto badać ciśnienie w oku i jak się do niego przygotować?
Aby badanie ciśnienia w oku mogło być przeprowadzone prawidłowo, a wyniki były optymalne należy przede wszystkim zachować spokój i zrelaksować się. Badana osoba powinna przez cały czas spokojnie oddychać, nie wstrzymując oddechu ani na chwilę ani zaciskać powiek. Okiem, które jest aktualnie wolne od badań należy bezwzględnie patrzeć w dal przed siebie. W przypadku osób, które są podatne na liczne alergeny, powinny one bezzwłocznie poinformować o tym lekarza przeprowadzającego badanie, ponieważ znieczulenie miejscowe może wywoływać reakcję alergiczną.
Pomimo tego, że tonometria jest częścią rutynowej kontroli wzroku u okulisty, to jednak szczególnie polecana jest w przypadku występowania jaskry i nadciśnienia ocznego, a także ewentualnej kontroli stanu gałki ocznej po zabiegach chirurgicznych i nie tylko. Po badaniu ciśnienia w oku może dojść do ewentualnych powikłań, jednakże jest to badanie zwykle bezpieczne, dlatego warto z niego korzystać, ponieważ pozwala na wykrycie wielu niebezpiecznych schorzeń oczu. Po badaniu u pacjenta może wystąpić chwilowe pogorszenie widzenia, zaczerwienienie lub pojawić się uczucie występowania ciała obcego pod powieką, które z upływem czasu przemija.